Το ισχίο αναφέρεται ως άρθρωση αλλά και ως ανατομική περιοχή. Ο ρόλος του είναι καίριος στην καθημερινή ανθρώπινη δραστηριότητα αφού μας βοηθά στο περπάτημα, στο να καθόμαστε καθώς και στο να διατηρούμε την ισορροπία μας.
Τι είναι το Ισχίο;
Η άρθρωση του ισχίου ενώνει τον κορμό με τα κάτω άκρα. Το ισχίο είναι απαραίτητο για το βάδισμα, το κάθισμα και την διατήρηση της ισορροπίας όταν στεκόμαστε όρθιοι. Στην άρθρωση του ισχίου συμμετέχουν η κεφαλή του μηριαίου οστού και η κοτύλη της πυέλου. Στο άνω άκρο του μηριαίου οστού υπάρχει μια σφαιρική κεφαλή η οποία σκεπάζεται από αρθρικό χόνδρο και στηρίζεται στον αυχένα.
Η κοτύλη είναι μία ημισφαιρική κοιλότητα στην λεκάνη η οποία επίσης καλύπτεται από αρθρικό χόνδρο στο εσωτερικό της. Το χείλος της περιβάλλεται από τον επιχείλιο χόνδρο. Η κεφαλή του μηρού περιστρέφεται μέσα την κοτυλιαία κοιλότητα.
Η κύριες ιδιότητες του αρθρικού χόνδρου είναι να μειώνει τις τριβές και να απορροφά τους κραδασμούς. Ο αρθρικός χόνδρος λιπαίνεται από το αρθρικό υγρό, και κρατά τα δύο οστά της άρθρωσης ξεχωριστά, επιτρέποντάς τα οστά να κινούνται χωρίς τριβή. Η λειτουργία του επιχείλιου χόνδρου είναι να σφραγίζει τον χώρο μεταξύ της κεφαλής του μηριαίου και της κοτύλης. Ως αποτέλεσμα αναπτύσσεται αρνητική πίεση μέσα στην άρθρωση η οποία ενισχύει τη σταθερότητα του ισχίου.
Η κάψα είναι ο ιστός που περιβάλει την άρθρωση. Η κάψα αποτελείται από τον αρθρικό θύλακο εξωτερικά και τον αρθρικό υμένα εσωτερικά. Τα οστά συνδέονται με συνδέσμους, των οποίων η λειτουργία είναι να σταθεροποιούν την άρθρωση, ενώ η μύες που την περιβάλουν επιτρέπουν την κίνηση. Ο στρογγύλος σύνδεσμος της κεφαλής του μηριαίου συνδέει την κορυφή της μηριαίας κεφαλής με το κέντρο της κοτύλης εντός της αρθρικής κοιλότητας.
Το ισχίο είναι μια σημαντική άρθρωση που δέχεται μεγάλες καταπονήσεις. Αυτό δεν υποστηρίζει μόνο βαριά φορτία αλλά εκτελεί επίσης έναν απίστευτα μεγάλο αριθμό κύκλων.
Ποιες είναι οι πιο συχνές παθήσεις του ισχίου;
Το ισχίο μπορεί να επηρεαστεί από διάφορες παθήσεις που καθιστούν την κίνηση του επώδυνη και περιορισμένη. Οι παθήσεις αυτές μπορεί να προσβάλουν τα οστά ή τους παρακείμενους ιστούς και να είναι εντοπισμένες ή μέρος μιας συστηματικής νόσου.
Η πιο συχνή παθολογική κατάσταση που αναπτύσσεται στο ισχίο είναι η αρθρίτιδα ενώ τα κατάγματά του αποτελούν ένα από τους συχνότερους τραυματισμούς των ηλικιωμένων. Οι αθλητικές κακώσεις που εμφανίζονται στο ισχίο αναπτύσσονται κυρίως λόγω της ενασχόλησης με τις πολεμικές τέχνες, το μπαλέτο, την ενόργανη και τους δρόμους αντοχής.
Οστεοαρθρίτιδα Ισχίου
Το ισχίο λόγω του ότι δέχεται μεγάλα φορτία αποτελεί μια από τις πιο συνήθεις περιοχές που αναπτύσσεται αρθρίτιδα. Η αρθρίτιδα στην κυριολεξία σημαίνει “φλεγμονή της άρθρωσης”. Φλεγμονή είναι η φυσική αντίδραση του οργανισμού σε ένα ερεθισμό (πχ τραύμα, φθορά, τοξίνες, μικρόβια). Σε ορισμένες μορφές αρθρίτιδας, όπως η οστεοαρθρίτιδα, η φλεγμονή οφείλεται στη φθορά του αρθρικού χόνδρου. Η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να είναι πρωτοπαθή (εκφυλιστική) ή δευτεροπαθή ως αποτέλεσμα κάποιας προϋπάρχουσας κατάστασης στο ισχίου (δυσπλασία ισχίου, κάταγμα, λοίμωξη, οστεονέκρωση, σύνδρομο μηρό-κοτυλιαίας πρόσκρουσης κλπ.). Σε άλλες μορφές αρθρίτιδας, τις φλεγμονώδεις αρθρίτιδες (ρευματοειδής αρθρίτιδα, λύκος, ποδάγρα, ψωρίαση κλπ.), ο αρθρικός υμένας φλεγμαίνει ως μέρος μιας συστηματικής νόσου και στα τελικά στάδιά εμφανίζεται σταδιακή διάβρωση του χόνδρου του ισχίου και όλων των προσβεβλημένων αρθρώσεων.
Η αρθρίτιδα προκαλεί πόνο και περιορισμό στην κίνηση του ισχίου, συμπτώματα τα οποία μπορεί να στερήσουν από ένα άτομο τη δυνατότητα να εκτελεί συνηθισμένες καθημερινές δραστηριότητες. Στα πρώτα στάδια της νόσου ο πόνος οφείλεται στην φλεγμονή που αναπτύσσεται. Στα μεταγενέστερα στάδια, όταν ο χόνδρος έχει φθαρεί εντελώς τα αρθρούμενα οστά δεν κινούνται ομαλά το ένα πάνω στο άλλο αλλά τρίβονται το ένα πάνω στο άλλο. Σε αυτό το στάδιο η κύρια αιτία του πόνου είναι η μηχανική τριβή.
Κατάγματα Ισχίου
Τα κατάγματα του ισχίου αποτελούν ένα από τους πιο συχνούς τραυματισμούς των ηλικιωμένων. Το κάταγμα του ισχίου είναι ένα σπάσιμο στο άνω τμήμα του μηριαίου οστού (μηρός). Το κάταγμα του ισχίου είναι ένας σοβαρός τραυματισμός, με επιπλοκές που μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή. Ένα τροχαίο μπορεί να προκαλέσει κατάγματα ισχίου σε άτομα όλων των ηλικιών. Στους ηλικιωμένους, ένα κάταγμα ισχίου είναι συνήθως το αποτέλεσμα μιας πτώσης από μικρό ή μηδαμινό ύψος. Ένα κάταγμα ισχίου μπορεί να συμβεί στον αυχένα του μηριαίου (υποκεφαλικο), κατά την μετάβαση του αυχένα στην διάφυση (διατροχαντήριο) ή στο άνω μέρος της διάφυσης του μηρού, ακριβώς κάτω από την άρθρωση του ισχίου (υπό-τροχαντήριο κάταγμα). Υπάρχουν και τα μεμονωμένο κάταγμα του μεγάλου τροχαντήρα. Ένα κάταγμα ισχίου προκαλεί σοβαρό πόνο στην περιοχή του ισχίου. Το τραυματισμένο πόδι συνήθως είναι κοντύτερο και σε έξω στροφή και ο ασθενής δεν μπορεί να βαδίσει.
Αθλητικές Κακώσεις
Στα ισχία συχνά αναπτύσσονται αθλητικές κακώσεις καθώς κατά τη διάρκεια της σωματικής άσκησης σε αυτά ασκούνται μεγάλες δυνάμεις ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιείται μεγάλος αριθμός κύκλων κίνησης (επαναλήψεων). Πόνος και ενοχλήσεις όλων των ειδών μπορεί να προκληθεί είτε από άμεση πλήξη είτε λόγω κακής τεχνικής κατά την άσκηση. Η καταπόνηση του ισχίου μπορεί να οδηγήσεις σε φλεγμονή του αρθρικού υμένα (υμενιτιδα), του ορογόνου θυλάκου του μείζονα τροχαντήρα (τροχαντηρίτιδα), του ορογόνου θυλάκου του τένοντα του ψοϊτη (σύνδρομο πρόσκρουσης του ψοϊτη) και του τένοντα του απιοειδούς (σύνδρομο απιοειδούς). Η επαναλαμβανόμενη έντονη αθλητική δραστηριότητα μπορεί να προκαλέσει πάχυνση της λαγονοκνημιαία ταινία (σύνδρομο πρόσκρουσης της λαγονοκνημιαίας ταινίας ή ρήξη του επιχείλιου χόνδρου) ιδιαίτερα σε άτομα με κάποια μορφή ανατομική παραλλαγής λόγο του σύνδρομο μηρό-κοτυλιαίας πρόσκρουσης.
Οι παραπάνω παθήσεις προκαλούν έντονο πόνο στους ασθενείς, επιδρώντας άμεσα στην καθημερινότητά τους και χαμηλώνοντας την ποιότητα ζωής τους. Στη σύγχρονη Ορθοπαιδική έχει αναπτυχθεί πληθώρα καινοτόμων μεθόδων αντιμετώπισης κάθε πάθησης του ισχίου και βελτίωσης της ζωής των ασθενών. Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός που έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα, είναι ο ειδικός να σας συμβουλεύσει σε κάθε πρόβλημα που σχετίζεται με το ισχίο ώστε να απαλλαγείτε ανώδυνα από τον πόνο.
Επικοινωνήστε με τον Ορθοπαιδικό Χειρουργό Κώστα Ζάχο, ο οποίος έχει λάβει ειδική εκπαίδευση (Fellowship Trained) στην παθοφυσιολογία του ισχίου και στην χρήση ρομποτικών συστημάτων για την ανακούφιση από τον πόνο.